Στα φτερά της Ιστορίας, Απηχήσεις της Κατοχής και του Εμφυλίου στη σύγχρονη λογοτεχνική παραγωγή

/0 Comments/in , /by
“Απηχήσεις της Κατοχής και του Εμφυλίου στη σύγχρονη λογοτεχνική παραγωγή“, Δευτέρα 14 Νοεμβρίου 2022, στις 7μμ.
Η τέταρτη διαδικτυακή συνάντηση του κύκλου” Στα φτερά της Ιστορίας” που διοργανώνει ο ΟΙΕΕ και το Εργαστήριο Ιστορίας και Κοινωνικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Αιγαίου.
Zoom meeting
Meeting ID: 825 4598 2193
Passcode: 995284
Συζητούν οι συγγραφείς Μαρία Στεφανοπούλου, Ελισάβετ Χρονοπούλου και Παναγιώτης Χατζημωυσιάδης με τον Δημήτρη Παπαγεωργάκη,εκπαιδευτικό, Msc Νεοελληνική Φιλολογία, συμμετείχε σε ομάδες που εκπόνησαν εκπαιδευτικό υλικό και το Πρόγραμμα Σπουδών για τη Λογοτεχνία της Γ΄ Λυκείου (2019).
Αφόρμηση τα βιβλία τους “Άθως ο δασονόμος”, Το Ροδακιό 2014, “Ο έτερος εχθρός”, Πόλις 2017,“Το χιόνι των Αγράφων”, Κίχλη 2021.
Για το “‘Αθως ο δασονόμος“:“ Το μυθιστόρημα της Μαρίας Στεφανοπούλου θέλει να θεραπεύσει ένα διπλό, ιστορικά συγχρονισμένο τραύμα. Υπεύθυνοι για τα Καλάβρυτα ήταν οι ναζί και οι ξένοι – η Μαριάνθη θα βάλει στον λογαριασμό και τους έλληνες αντάρτες. Υπεύθυνοι για τον Εμφύλιο, που ξεκινάει ήδη από την εποχή των Καλαβρύτων, είναι τόσο ο Εθνικός Στρατός όσο και οι κομμουνιστές. Η διαιώνιση, ωστόσο, αυτών των ευθυνών, όπως θα δείξει κατ’ επανάληψη ο εκτελεσμένος Αθως, δεν οδηγεί πουθενά και η λήθη μπορεί, εν μέρει τουλάχιστον, να είναι κάποτε πιο ανακουφιστική από τη μνήμη: μόνο έτσι θα καταφέρουμε να κλείσουμε τις πατρογονικές πληγές και να ζήσουμε επιτέλους τη δική μας ζωή χωρίς εκ παραλλήλου να ξεχάσουμε ποτέ τι όντως έχει συμβεί.”
Β. Χατζηβασιλείου, ΤΟ ΒΗΜΑ 9/5/2014
Για το “Ο έτερος εχθρός“: “…. Τα διηγήματά της «Ο έτερος εχθρός» (εκδ. Πόλις) συνθέτουν αρθρωτά ένα ευρύτερο αφήγημα, σαν σπουδή πάνω στη μνήμη και ελεγεία πάνω στο τραύμα. Με την κινηματογραφική διαδρομή της, η Ελισάβετ Χρονοπούλου μοιάζει να ορίζει ένα βλέμμα ευρύχωρο, και τολμηρό, ένα βλέμμα θριάμβου, ήττας και συνθηκολόγησης. Έρχεται η χρονική συγκυρία που μία σπουδή μνήμης πάνω στις σκιές της Ιστορίας συμπίπτει με το κλείσιμο μεγάλων κύκλων. Αλλά η Ελισάβετ Χρονοπούλου, ενώ μιλάει για τη γερμανική Κατοχή, επιλέγοντας δέκα περιπτώσεις αμφίδρομης ανασκόπησης και απρόσμενης παλινδρόμησης, εκτείνει το βλέμμα της σε ένα φιλοσοφικά επεξεργασμένο έδαφος ανθρώπινης αμηχανίας. Συνθλίβει τον άνθρωπο η επίπτωση της ιστορικής συγκυρίας και η συνάντηση με τον θάνατο, αλλά τον διευρύνει η διαχείριση αυτής της ανάμνησης, τον διαστέλλει η επίγνωση της τυχαιότητας και τον ελευθερώνει η σύμπτωση της επιβίωσης.”
N. Βατόπουλος , Καθημερινή 16/1/20
Για το “Το χιόνι των Αγράφων“:«Βεβαίως, ο Χατζημωυσιάδης ούτε για μια στιγμή δεν χάνει τον στόχο του. Βάζει τον άνθρωπο στο κέντρο της ιστορικής δίνης, τον άνθρωπο εν πολέμω και το πεπρωμένο του, ανθρώπους κάποτε αγέρωχους και τώρα αθύρματα, προδομένους και ηττημένους. Υπ’ αυτή την έννοια, αξιοποιώντας και τις προκρίσεις της «ιστορίας από κάτω», ο συγγραφέας των Εξόδων νοσηλείας (Ενύπνιο, 2020) μας φιλοδωρεί με ένα κατορθωμένο μυθιστόρημα για την ανακατασκευή της μνήμης και του βαθιά χαραγμένου τραύματος. Δεν πρόκειται μόνο για τα τραύματα που το χιόνι διέστιξαν, το χιόνι στον βορινό όγκο του Οθρυος, στον Κίσαβο, στον Ολυμπο, στα Πιέρια, στον Γράμμο, στον κάμπο των Φαρσάλων πριν, στον Πηνειό. Πρόκειται για ένα επίμοχθα κεντημένο κείμενο, μια πένθιμη συμφωνία σε έξι μέρη, για τη συντριβή του μαχόμενου και μαχητικού ανθρώπου.»
Η. Καφάογλου, Εφημερίδα των Συντακτών 28/5/2022

Στα φτερά της Ιστορίας, Απηχήσεις της μικρασιατικής καταστροφής στη σύγχρονη λογοτεχνική παραγωγή

/0 Comments/in , /by
Δευτέρα 7 Νοεμβρίου ,στις 7μμ, συνεχίζεται ο κύκλος διαδικτυακών συναντήσεων που διοργανώνει ο Όμιλος για την Ιστορική Εκπαίδευση και το Εργαστήριο Ιστορίας και Κοινωνικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Αιγαίου.
Θέμα της τρίτης συνάντησης “Απηχήσεις της Μικρασιατικής Καταστροφής στη σύγχρονη λογοτεχνική παραγωγή”
Zoom meeting
Meeting ID: 812 7634 5230
Passcode: 454486
Ο Πάνος Καρνέζης και o Δημοσθένης Παπαμάρκος συνομιλούν με τις Έλλη Λεμονίδου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια τμήματος Ιστορίας-Αρχαιολογίας, Πανεπιστημίου Πατρών. Γνωστικό αντικείμενο: Νεότερη και Σύγχρονη Ελληνική και Ευρωπαϊκή Ιστορία – Δημόσιες χρήσεις του ιστορικού παρελθόντος,
και Γιούλη Χρονοπούλου, Σ.Ε.Ε. ΠΕ02 και συγγραφέα.
Αφόρμηση τα έργα τους Λαβύρινθος , εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα 2004/ Πατάκης 2022 και  εκδόσεις Αντίποδες 2014 και Πατάκης 2020.
Για τον Λαβύρινθο:
“Η ποιότητα που τον κάνει συγγραφέα ξεχωριστό είναι η πολύ ιδιαίτερη σχέση της γραφής του µε τον µαγικό ρεαλισµό. Κι υπάρχουν ψήγµατα Ντε Μπερνιέρ, ακόµη και Μάρκες µερικές φορές, η τρελή οµορφιά της φαντασίας του Καρνέζη όµως είναι ολότελα κατακτηµένη, ολότελα δική του».
Julie Myerson, The Guardian
«Ανατρεπτική αλληγορία της ιστορίας του 20ού αιώνα». Publishers Weekly
Για το Γκιακ:
«Ο συγγραφέας αναθέτει τον ρόλο της διήγησης σε στρατιώτες που πολέμησαν στη μικρασιατική εκστρατεία και μεταφέρουν τις εμπειρίες τους με το προφορικό ηχόχρωμα της αρβανίτικης διαλέκτου, μιας αλβανικής προέλευσης διαλέκτου που μιλήθηκε πολύ περιορισμένα και σκόρπια για πάνω από πέντε αιώνες και σώζεται κυρίως μέσα από την προφορική παράδοση. Η τεχνοτροπία θυμίζει το εν μέρει ομόλογο θεματικά και εμβληματικό κείμενο του Στρατή Δούκα «Ιστορία ενός αιχμαλώτου», στο οποίο οι ιδιωματικές φράσεις και τουρκικές λέξεις της διήγησης ενισχύουν την προφορικότητα του κειμένου. Οι διηγήσεις των ηρώων του «Γκιακ», ανθρώπων που προέρχονται από αρβανιτοχώρια της Ρούμελης, ηχούν με την αμεσότητα μιας απομαγνητοφωνημένης σχεδόν περιγραφής που αρκείται στη στοιχειώδη συντακτική δομή και στη λιτή παρατακτική σύνδεση των προτάσεων, στην πλήρη απουσία κάθε λυρικής πρόθεσης και στη δωρική ευθύτητα ενός γυμνού ρεαλισμού»
Θ. Νικολαΐδης «Τα Νέα»/ «Βιβλιοδρόμιο»

Πρόγραμμα διαδικτυακών συναντήσεων του κύκλου “ΣΤΑ ΦΤΕΡΑ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ”

/0 Comments/in , /by

Το πρόγραμμα των διαδικτυακών συναντήσεων  του κύκλου “ΣΤΑ ΦΤΕΡΑ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ” που διοργανώνει ο Όμιλος για την Ιστορική Εκπαίδευση και το Εργαστήριο Ιστορίας και Κοινωνικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Αιγαίου από Οκτώβριο 2022 έως Φεβρουάριο 2023.

 

.

Πρόγραμμα

ΣΤΑ ΦΤΕΡΑ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ, Η Επανάσταση 1821 και οι απηχήσεις της σε λογοτεχνικά έργα

/0 Comments/in , /by
Δευτέρα 31 Οκτωβρίου 2022, στις 7μμ, δεύτερη διαδικτυακή συνάντηση του κύκλου “Στα φτερά της Ιστορίας” που διοργανώνει ο ΟΙΕΕ με το Πανεπιστήμιο Αιγαίου.
Ο Κώστας Ακρίβος και η Σοφία Διονυσοπούλου συνομιλούν για τις απηχήσεις της Επανάστασης του 1821 στο λογοτεχνικό τους έργο, με τους Παναγιώτη Πυρπυρή , Συντονιστή Εκπαιδευτικού Έργου ΠΕ02, συγγραφέα των έργων “Το 1821 στον τύπο 1911-1922” (εκδόσεις Δωδώνη, 2021) και «Μία ανάγνωση της εικονογραφίας του 1821» (εκδόσεις Δωδώνη,2021) και Τάσο Μάτο , Συντονιστή Εκπαιδευτικού Έργου ΠΕ02
Zoom meeting
https://us02web.zoom.us/j/81702170989…
Meeting ID: 817 0217 0989
Passcode: 420617
Αφόρμηση τα έργα «Πότε διάβολος, πότε άγγελος» , εκδόσεις Μεταίχμιο 2021,και «Θυρίδα 1821», εκδόσεις Το Ροδακιό, 2020.
“Ο Ακρίβος έχει μαζέψει με ευσυνειδησία ιστοριογράφου το τεκμηριωτικό του υλικό και έχει δουλέψει με ευαισθησία καλλιτέχνη τους δεσμούς του Καραϊσκάκη όχι μόνο με τον εαυτό του, αλλά και με τον επαναστατημένο περίγυρό του, στρατιωτικό και πολιτικό. Βιογραφικά δημοσιεύματα, επιστολές και ποικίλες μαρτυρίες (από τον Λόρδο Βύρωνα μέχρι τον Φωτάκο, τον βιογράφο του Κολοκοτρώνη, και τον βρετανό αξιωματικό Τόμας Κόχραν) δείχνουν αμέσως πόσο χρήσιμη μπορεί να φανεί η Ιστορία στη λογοτεχνία. Επιπλέον, ο Ακρίβος σπεύδει να αποτυπώσει τη μεταθανάτια τύχη του Καραϊσκάκη στις εικόνες της δημόσιας ιστορίας (πίνακες ζωγραφικής, μνημεία, τελετές μνήμης), όπως και να συνδέσει τον μεγάλο ήρωα με ένα πραγματικό πλην απολύτως αφανές πρόσωπο: τον Μήτρο Αγραφιώτη, που ήταν ψυχογιός και ταμίας του, αλλά και προπάππος του συγγραφέα από την πλευρά της μητέρας του”.(Βαγγέλης Χατζηβασιλείου)
«Σε ένα ολοποιητικό εγχείρημα με σαφή στόχευση, η Διονυσοπούλου αποτυπώνει πέραν κάθε αφαίρεσης την πολυπλοκότητα και τις αντινομίες της εθνικής ταυτότητας, όπως τη βιώνουν τα ιστορικά υποκείμενα. Ενσωματώνοντας το θέατρο στην ποίηση όπως και την ποίηση στο θέατρο και στην πρόζα της σε άλλα της έργα, με μια αντίληψη που αποδίδει στην ποίηση μια πρωτοκαθεδρία πέραν των ειδολογικών διαχωρισμών, συναιρεί τα μέσα τους στην πραγμάτωση ενός μοντερνιστικού ποιητικού λόγου που διεκδικεί και κερδίζει τη λαϊκότητά του, χωρίς καμία υποχώρηση σε απλουστεύσεις κι ευκολίες». (Τιτίκα Δημητρούλια)
   

” ΣΤΑ ΦΤΕΡΑ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ”, ΚΥΚΛΟΣ ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΩΝ ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΩΝ  ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΤΩΝ  ΣΧΕΣΕΩΝ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ

/0 Comments/in , /by
Ο Όμιλος για την Ιστορική Εκπαίδευση στην Ελλάδα  και το Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Αιγαίου οργανώνουν μια σειρά διαδικτυακών συναντήσεων από τον Οκτώβριο του 2022 έως και τον Φεβρουάριο 2023 ανάμεσα σε λογοτέχνες, ιστορικούς και εκπαιδευτικούς με στόχο τη διερεύνηση των σχέσεων ανάμεσα σε δύο διακριτά πεδία, αυτό της ιστορικής επιστήμης καθώς και το πεδίο της λογοτεχνικής παραγωγής που εμπνέεται από το ιστορικό παρελθόν, το ανασκευάζει και το διαθλά μέσα από τον καλλιτεχνικό λόγο.
Οι συναντήσεις θα γίνονται διαδικτυακά κάθε δεύτερη Δευτέρα στις 19.00 σε ηλεκτρονική διεύθυνση που θα ανακοινώνεται έγκαιρα.
Α΄συνάντηση. Ευγονική και απηχήσεις της στη λογοτεχνία, ΔΕΥΤΕΡΑ 17 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2022, ώρα 19.00
Συζητούν η Μαρία Γαβαλά, συγγραφέας του μυθιστορήματος «Κόκκινος Σταυρός», εκδόσεις Πόλις 2018, και ο Κώστας Καναβούρης, ποιητής της συλλογής «Αποθήκη Καταλοίπων Ηδονής», εκδόσεις Μελάνι,2018  με τις Δήμητρα Τζανάκη και Ουρανία Γεωργοπούλου.
Join Zoom Meeting
https://us02web.zoom.us/j/87910736434?pwd=TzI3UXhIR0F1Tnh5Z3ArVmdpMXArUT09
Meeting ID: 879 1073 6434
Passcode: 512304
Η Δήμητρα Τζανάκη είναι δρ. Ιστορίας (Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης), μεταδιδακτορική ερευνήτρια στο τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης (Ε.Κ.Π.Α), όπου διδάσκει σε προπτυχιακό και σε μεταπτυχιακό επίπεδο στο ίδιο τμήμα. Είναι επίσης υπεύθυνη της οργάνωσης και του συντονισμού των σεμιναρίων της Ομάδας Μελέτης Φύλου και Δημοκρατίας του Εργαστηρίου Ελληνικής Πολιτικής (Ε.Κ.Π.Α), με τον τίτλο «Φύλο, Σεξουαλικότητα, Επιστήμη και Εξουσία». Έχει συγγράψει άρθρα και βιβλία και τα επιστημονικά της ενδιαφέροντα κινούνται στην ιστορία και θεωρία του φύλου και της σεξουαλικότητας, καθώς και στην ιστορία της ψυχιατρικής, της εγκληματολογίας, της ιατροδικαστικής, της ψυχανάλυσης.
Η Ουρανία Γεωργοπούλου είναι βιολόγος, Διευθύντρια Ερευνών στο Εργαστήριο Μοριακής Ιολογίας του Ελληνικού Ινστιτούτου Παστέρ και μέλος της Επιτροπής Ηθικής και Δεοντολογίας της Έρευνας του Ινστιτούτου.
Σύντομη παρουσίαση των βιβλίων (στοιχεία αντλημένα από τη βάση της biblionet)
Ο “Κόκκινος σταυρός”
είναι ένα μυθιστόρημα πάνω σε αληθινά και επινοημένα πρόσωπα, σε πραγματικά και φανταστικά γεγονότα, με δραστικές επεμβάσεις, έτσι ώστε το ιστορικό στοιχείο περιπλέκεται με το μυθιστορηματικό, όπως ακριβώς το παρόν συναντά το παρελθόν και ενίοτε συνοδοιπορεί μαζί του. Ένα αδιάσπαστο σύνολο, ένα πολύπτυχο, με μεγάλη σημασία να δίνεται στη φυσιογνωμία των ξεχωριστών χρονικών περιόδων. Οι δύο εποχές, η ιστορική (Μεγάλος Πόλεμος, Βαϊμάρη, Ναζιστική Γερμανία) και η σύγχρονη συνυπάρχουν, άλλοτε σαν θεατρικά δρώμενα και άλλοτε σαν κινηματογραφικά έργα καταδίωξης. Οι εξομολογήσεις των προσώπων είναι ο μίτος που τα οδηγεί προς την αυτογνωσία, την ελάφρυνση του βάρους των ενοχών και, ενδεχομένως, προς την αποφόρτιση και την ανακούφιση.
“Aποθήκη καταλοίπων ηδονής”

 

Joseph Schneller. Γεννήθηκε στις 30-2-1878. Γόνος αστικής οικογένειας. Ύστερα από διάφορες επισκέψεις σε γιατρούς και ψυχιατρεία, εγκλείσθηκε στο ίδρυμα Έγκλφινγκ (1907) με διάγνωση κατατονίας. Παρέμεινε στο ίδρυμα μέχρι την εξόντωσή του (Ιούλιος 1943) από ασιτία μακράς διάρκειας. Ένας από τους δεκάδες χιλιάδες “μη αποδοτικούς ανθρώπους” που εξόντωσαν οι Ναζί. Ανάμεσα στα έργα του καταπιάστηκε (1936) με την εκπόνηση ενός μεγαλόπνοου αρχιτεκτονικού σχεδίου: επρόκειτο για ένα κολοσσιαίων διαστάσεων κτίριο, η κατασκευή του οποίου, σύμφωνα με τον ίδιο, απαιτούσε 400 χρόνια. Ήθελε έτσι να επανορθώσει το ότι “η εκκλησία απαγόρευσε τη χριστιανική συνουσία”. Δυστυχώς τίποτα από τα σχέδια του κτιρίου δεν σώθηκε. Τίποτα εκτός από τον τίτλο του, ο οποίος, έχω τη γνώμη, είναι ό,τι ακριβέστερο και βαθύτατα ποιητικό έχει γραφτεί για το ανθρώπινο σώμα, γι’ αυτή τη σκοτεινή δύναμη που σπρώχνει το σύμπαν προς τα έξω, γι’ αυτή την τραγική κτίση της πάσχουσας αθανασίας που περιέχει τα πάντα. Ο τίτλος λοιπόν του οικοδομήματος ήταν “Αποθήκη καταλοίπων ηδονής”…

Απογεύματα με την Ιστορία, Μάιος 2021 (2)

/0 Comments/in , /by
Απογεύματα με την Ιστορία-2021-Μάιος 2 (3)

Απογεύματα με την Ιστορία, Απρίλιος 2021 (2)

/0 Comments/in , /by
Απογεύματα με την Ιστορία-2021-Απρίλιος 2

Απογεύματα με την Ιστορία, Απρίλιος 2021 (1)

/0 Comments/in , /by
Απόγευμα με την Ιστορία- Απρίλιος 2021

Αποτελέσματα εκλογών

/0 Comments/in /by

Το πενταμελές Διοικητικό Συμβούλιο του Ομίλου για την Ιστορική Εκπαίδευση στην Ελλάδα που αναδείχτηκε στις εκλογές της 23ης Φεβρουαρίου 2019 αποτελείται από τους Βασιλική Σακκά, Ιωάννα Δεκατρή, Μαρία Φραγκουλάκη, Τριαντάφυλλο Πετρίδη και Ελένη Πατσιατζή.

Αναπληρωματικά μέλη είναι ο Δημήτρης Βασιλείου και η Κατερίνα Προκοπίου.

Στην Ελεγκτική Επιτροπή εξελέγησαν οι Παναγιώτης Πυρπυρής και Κωνσταντίνα Σπηλιοπούλου